Szkarłupnie (Echinodermata, z gr. echinos – jeż + derma – skóra) – typ halobiontycznych, bezkręgowych zwierząt wtóroustych (Deuterostomia) o wtórnej symetrii pięciopromiennej. Charakteryzują się wapiennym szkieletem wewnętrznym oraz obecnością unikalnego wśród zwierząt układu ambulakralnego pełniącego funkcję lokomocyjną, dotykową, a częściowo wydalniczą i oddechową. Najstarsze skamieniałości szkarłupni znane są z osadów dolnego kambru. Większość z nich prowadzi osiadły tryb życia, choć niektóre są biernie przenoszone przez wodę. Nie występują wśród nich formy pasożytnicze.
Do szkarłupni zaliczono około 7000 gatunków żyjących współcześnie oraz 13 000 już wymarłych. Na podstawie morfologii zewnętrznej i wykształcenia układu ambulakralnego gatunki żyjące współcześnie grupowane są w 5 gromadach, czasami grupowanych w 2 podtypach:
- Pelmatozoa – nóżkowce:
- Eleutherozoa – beznóżkowce:
- Echinoidea – jeżowce
- Ophiuroidea – wężowidła
- Holothuroidea – strzykwy
- Asteroidea – rozgwiazdy
źródło: Wikipedia